Testament notarialny
Testament notarialny należy do najczęściej wybieranych form ostatniego oświadczenia woli w Polsce – tuż obok pojawia się testament własnoręczny. Testament notarialny może być sporządzony przed każdym notariuszem, wyboru dokonuje każdorazowo przyszły spadkodawca. Nie ma znaczenia bliskość zamieszkania testatora względem danej kancelarii lub wybór dokonany przez jego najbliższą rodzinę.
Należy zapamiętać:
- testament notarialny musi być sporządzony w sposób zrozumiały i przejrzysty, natomiast przy jego sporządzaniu notariusz jest zobowiązany do udzielenia spadkodawcy niezbędnych wyjaśnień dotyczących natury testamentu oraz skutków dokonywanych przez niego rozrządzeń, ponadto
- notariusz musi wylegitymować testatora oraz określić, czy ma on zdolność do czynności prawnych. W sytuacji, gdy notariusz poweźmie wątpliwość, czy spadkodawca posiada zdolność testowania, wówczas nie wolno mu sporządzić testamentu, natomiast
- spadkodawca jest zobowiązany do złożenia osobistego podpisu pod testamentem w obecności notariusza.
Z formy testamentu notarialnego mogą korzystać osoby niewidome, głuche, nieme lub głuchonieme, nieumiejące lub niemogące czytać lub pisać, a także nieznające języka polskiego.
Co do zasady, testament notarialny zostaje sporządzony w języku polskim. Natomiast, na żądanie strony, notariusz wykorzystując własną znajomość języka obcego wykazaną w sposób określony dla tłumaczy przysięgłych lub korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego, może dodatkowo sporządzić testament w języku obcym. W takiej sytuacji, jeżeli osoba biorąca udział w czynności nie zna języka polskiego i do czynności nie jest dołączony przekład na inny znany tej osobie język, notariusz powinien przetłumaczyć akt osobiście lub przy pomocy tłumacza.
Testament notarialny sporządzany jest co do zasady w kancelarii notariusza. W przypadku, gdy wymagają tego uzasadnione okoliczności (np. kalectwo spadkodawcy czy zły stan zdrowia powodujący konieczność jego pobytu w szpitalu), testament może zostać sporządzony także poza kancelarią.
Koszt sporządzenia testamentu notarialnego waha się w zależności od kancelarii i stopnia jego skomplikowania – od 50,00 zł netto do 200,00 zł netto. W sytuacji, chęci sporządzenia testamentu przez notariusza zaleca się skontaktowanie z wybraną kancelarią notarialną, w celu ustalenia kosztu sporządzenia dokumentu.
Czynność notarialna, taka jak sporządzenie testamentu, wymaga zgromadzenia dokumentów, m.in.:
- ważny dokument potwierdzający tożsamość – w Polsce będzie to dowód osobisty, paszport lub karta pobytu. Prawo jazdy nie będzie tutaj niestety właściwym dokumentem;
- dane osób, które zostaną wskazane w testamencie (np. zostaną powołane do dziedziczenia lub będą wydziedziczone) – potrzebne będą imię i nazwisko takiej osoby, imiona i nazwiska jej rodziców, numer PESEL i data urodzenia;
- numer księgi wieczystej nieruchomości lub dane lokalu, który nie ma urządzonej księgi – dotyczy to tylko przypadku, w którym w testamencie ustanowiony będzie zapis windykacyjny nieruchomości na rzecz oznaczonej osoby.
Najczęściej osoby planujące sporządzić testament obawiają się jego sporządzenia w formie aktu notarialnego, ze względu na wysoki formalizm oraz stopień skomplikowania. Nie należy się jednak obawiać, gdyż udając się do notariusza, nie trzeba posiadać specjalistycznej wiedzy. Wystarczy świadome i jednoznaczne wyrażenie woli, co do rozporządzenia swoim majątkiem na wypadek własnej śmierci, natomiast resztą spraw formalnych zajmie się notariusz.